ازن ژنراتور صنعتي
ازن ژنراتور صنعتي، گازي است كه مي توان با استفاده از اشعه ماوراي بنفش و يا با ايجاد رعد و برق مصنوعي و گذرانيدن هوا از ميان آن بوجود آورد. با گذراندن هوا از ميان برق با ولتاژ بالا، اتم هاي موجود در مولكول اكسيژن از يكديگر جدا شده، با مولكول اكسيژن ديگر تركيب مي شود و مولكولي از سه اتم اكسيژن به وجود مي آورد كه همان گاز ازن مي باشد.
در واقع ازن به وسيله انرژي دادن به اكسيژن يا هواي خشك توليد مي شود. ميدان الكتريكي پرانرژي ( كرونا ) باعث واپاشي اكسيژن مي شود. هر مولكول اكسيژن توليد شده با يك مولكول اكسيژن ديگر واكنش داده و يك مولكول ازن توليد مي شود. اين واكنش برگشت پذير بوده و ازن به محض تشكيل به اكسيژن تجزيه مي شود. سرعت اين واكنش برگشتي در دماي بالاي 35 درجه سانتيگراد بسيار زياد است.
مزاياي ازن
- ازن خاصيت بوزدايي داشته و خيلي سريع با اكثر ميكروارگانيسم هاي توليد بو واكنش داده و آنها را اكسيد مي كند ولي كلر باعث ايجاد بو و طعم در آب مي شود.
- ازن رنگ و كدورت آب را مي گيرد.
- ازن فلزات محلول را اكسيد مي كند
ميل تركيبي شديد ازن براي اكسيد كردن انتخابي نيست، از اين رو همه ناخالصي هاي موجود در آب چه مضر و چه بي خطر، از اكسيده شدن توسط ازن در امان نيستند. بهمين خاطر مصرف ازن مورد نياز بدون توجه به درجه آلودگي از ديد بهداشتي، به كيفيت آب بستگي دارد. از اين رو ممكن است هزينه ازن زني براي بعضي از آب ها كاملا غيرمنطقي باشد. حتي بعضي از باكتري هاي بيماري زا كه در برابر كلرزني مقاومت مي كنند، با ازن براحتي از بين مي روند بعلاوه ادعا مي شود كه استفاده از ازن باعث تشكيل محصولات با بوي ناخوشايند چون كلروفنل و يا تركيبات مضر چون تركيبات آلي كلرينه نمي شود.
عوامل موثر بر عملكرد گندزداها:
فاكتورهاي متعددي بر فرآيند گندزدايي و عملكرد اين مواد تاثير مي گذارند كه مهمترين آن ها عبارتند از:
- زمان تماس
- غلظت ماده گندزدا
- دماي فاضلاب : با تغيير دماي فاضلاب سرعت گندزدايي تغيير مي كند.
- pH فاضلاب : ازن در pH بالاتر سريع تر تجزيه مي شود. در واقع افزايش pH باعث كاهش ازن باقيمانده براي گندزدايي مي شود.
- غلظت مواد جامد معلق : مواد معلق براي باكتري ها مانند پناهگاه عمل مي كنند و مي توانند ازن مورد نياز را افزايش دهند.
- شدت و نحوه اختلاط
- نوع ارگانيزم : تاثير ازن بر باكتري ها متفاوت است. معمولا ويروس ها نسبت به باكتري ها مقاومت بيشتري در مقابل گندزدايي ازن دارند.
- ساير اجزاي فاضلاب : بسياري از اجزاي فاضلاب با ازن واكنش مي دهند. بنابراين ازن به كار رفته بايستي به گونه اي تنظيم شود كه باقيمانده ازن در دسترس براي گندزدايي كافي باشد. تركيبات آلي و غيرآلي مي توانند مقدار ازن مورد نياز را افزايش دهند. تركيبات احيا شده ي غيرآلي مانند نيتريت، سولفيد، آهن و منگنز توسط ازن اكسيد مي شوند.اثر رنگ و مواد آلي ( كه معمولا به صورت COD، BOD اندازه گيري مي شوند ) بر گندزدايي ازن متفاوت است.
چه موادي با ازن سازگاري دارند؟
- سراميك
- شيشه
- استنلس استيل L316 و L304
- تفلون ETFE و PTFE
- گورتكس
چه موادي با ازن سازگاري ندارند؟
ازن باعث نابودي فولاد، مس ، لاستيك ، وكائوچو مي شود.
بهمين دليل بايد همه ي دستگاه هاي تزريق ازن و لوله هاي متعلق به دستگاه كه محل عبور ازن محلول است بايد از جنس فولاد ضد زنگ يا آلومينيوم باشد .
مزيت استفاده از ازن بجاي كلر
- صرفه جويي در هزينه ها
- حذف كاركرد كربن فعال
- حذف كاربرد پرمنگنات پتاسيم
- كاهش 29 درصد در مصرف كلر
- بهبود در انعقاد و ته نشيني با مصرف زاج
- بهبود در كيفيت آب صافي ها
- كاهش در مصرف آب شستشوي صافي ها
شايد ضدعفوني كردن فاضلاب مهمترين عامل غير فعال يا از بين بردن ميكروارگانيزم هاي بيماري زا قبل از تخليه آن در جريان هاي آب به منظور ممانعت از پخش اين عوامل و ايجاد بيماري در مصرف كنندگان آب در محل بعد از تخليه فاضلاب باشد، بديهي است تصفيه كامل فاضلاب قبل از ضدعفوني كردن كاملا ضرورت خواهد داشت.